Bước vào năm 2025, ngành công nghiệp ô tô đang ở đỉnh cao của sự đổi mới, nơi mỗi chiếc xe xuất xưởng đều là một kỳ quan công nghệ. Nhưng nghịch lý thay, trải nghiệm người dùng lại thường xuyên bị thử thách bởi chính những công nghệ ô tô được sinh ra để phục vụ họ. Từ hệ thống thông tin giải trí phức tạp, màn hình cảm ứng thiếu trực quan, cho đến các hệ thống hỗ trợ lái (ADAS) và an toàn chủ động quá nhạy, dường như cuộc đua “số hóa” đang vô tình tạo ra những phiền toái không đáng có. Liệu đâu là những “cải tiến” thực chất lại là “cải lùi” công nghệ? Để trả lời câu hỏi này, XecoV tổng hợp và phân tích (theo Motortrend), tạo nên một “danh sách đen” gồm 18 tính năng ô tô gây ức chế nhất trên ô tô hiện đại. Hãy cùng chúng tôi “bóc tách” từng vấn đề để có cái nhìn sâu sắc nhất, giúp bạn trở thành người tiêu dùng thông thái trong kỷ nguyên xe thông minh.
1. Công tắc đa chức năng “tiết kiệm” một cách tai hại (Multi-Function Switches)
Đây là “tội đồ” đứng đầu danh sách. Việc dùng hai công tắc cửa sổ để điều khiển bốn cửa (Volkswagen, Volvo, Polestar), hay một núm xoay/dải cảm ứng vừa chỉnh âm lượng vừa chỉnh điều hòa (Kia, Hyundai) là một cơn ác mộng về công thái học. Logic rất đơn giản: nếu một chức năng được sử dụng đủ thường xuyên để có một nút bấm vật lý, nó xứng đáng có một nút bấm riêng. Việc “tiết kiệm” này chỉ làm tăng thêm thao tác và giảm sự tập trung khi lái xe.
2. Cửa gió điều hòa điều khiển qua màn hình (Air Vents Controlled by Screens)
Phải thừa nhận, việc Tesla sử dụng cơ học chất lỏng thông minh để điều hướng luồng gió nghe rất “ngầu”. Nhưng thực tế thì sao? Việc phải lướt, chạm trên màn hình cảm ứng chỉ để chỉnh hướng gió là một sự phức tạp hóa không cần thiết, đặc biệt nguy hiểm khi đang di chuyển. Tệ hơn nữa, công nghệ này tốn kém để phát triển (làm tăng giá xe) và cũng tốn kém để sửa chữa nếu một trong những mô-tơ hay cánh đảo gió ẩn bên trong gặp trục trặc. Hãy tập trung làm cho cửa gió chỉnh tay trông đẹp hơn đi!
3. Hệ thống an toàn chủ động quá “kích động” (Hyperactive Active Safety Systems)
Những hệ thống này được tạo ra với mục đích tốt, nhưng đôi khi chúng lại phản tác dụng. Chúng réo inh ỏi về mọi thứ (Subaru là một ví dụ điển hình). Chúng phanh gấp khi bạn đang lùi vào garage và còn cách tường cả mét. Chúng liên tục đưa ra cảnh báo sai hoặc tự động can thiệp phanh khi không có nguy hiểm thực sự. Kết quả? Thay vì mang lại sự an tâm, chúng trở thành nguồn cơn của sự lo lắng và bực bội, khiến người lái tắt chúng đi – và thế là mục đích an toàn ban đầu hoàn toàn thất bại.
4. Cảnh báo điểm mù “thiếu muối” (Bad Blind-Spot Monitoring)
Với cột A, B, C ngày càng dày lên vì tiêu chuẩn an toàn, hệ thống cảnh báo điểm mù (Blind-spot Monitoring) là một cứu cánh tuyệt vời. Nhưng một hệ thống tồi sẽ khiến bạn phát điên, đặc biệt là khi nó “hoảng loạn” khi có một chiếc xe khác cách bạn cả trăm mét ở làn bên cạnh. Nếu chúng ta không sắp va chạm, thì làm ơn hãy im lặng! Tương tự, các hãng xe cần ngừng việc đặt đèn xi-nhan báo rẽ trên gương chiếu hậu ngay cạnh đèn cảnh báo điểm mù màu cam. Nó chỉ tạo ra sự nhầm lẫn không đáng có khi bạn đang cố gắng chuyển làn.
5. Các nút cảm ứng trên vô lăng (Touch-Sensitive Steering Wheel Controls)
Làm ơn dừng lại đi! Đây không phải là công nghệ cao hay tương lai, nó chỉ là sự tức giận thuần túy (nhìn Volkswagen, Mercedes-Benz, Ferrari kìa). Chúng không bao giờ đủ nhạy khi bạn cần, nhưng lại có thể bị kích hoạt nhầm chỉ vì bạn dịch chuyển tay trên vô lăng. Chúng không làm gì tốt hơn các nút bấm vật lý mà còn gây mất tập trung nghiêm trọng cho người lái. Đủ rồi!
6. Hệ thống giám sát người lái tệ hại (Bad Driver-Monitoring Systems)
Nếu đã cung cấp hệ thống hỗ trợ lái, đặc biệt là các hệ thống rảnh tay (hands-free), hãy làm cho đúng. Hãy đầu tư vào camera hướng vào người lái hoặc vành vô lăng cảm ứng. Hầu hết đường sá đều thẳng; việc yêu cầu người lái phải “lắc nhẹ” vô lăng định kỳ, ngay cả khi tay họ đã ở trên vô lăng và mắt đang nhìn đường, là cực kỳ phiền phức. Tương tự, đừng giật vô lăng nếu xe không ở chính giữa làn đường. Hãy cho phép một khoảng dao động nhỏ để người lái có thể xử lý các tình huống giao thông thực tế.
7. Cài đặt “não cá vàng” (Forgetful Settings)
Người lái luôn cá nhân hóa chiếc xe của mình. Họ chọn tính năng nào được bật, ở mức độ nhạy nào. Và họ không muốn phải cài đặt lại mọi thứ sau mỗi lần khởi động xe. Điều này đặc biệt đúng với các chế độ lái cá nhân hóa (Individual mode). Mọi cài đặt phải được giữ nguyên khi bạn tắt máy và khởi động lại.
8. Chế độ “Tăng lực” thừa thãi (Power Boost)
Mọi chiếc xe đều đã có một chế độ “tăng lực”: đó là chân ga. Khi bạn đạp lút cán, bạn sẽ nhận được công suất tối đa. Bạn không cần phải nhấn một nút đặc biệt, chọn một chế độ lái riêng hay mò mẫm trong màn hình cảm ứng để làm điều đó. Chúng tôi đang nói đến các bạn đấy, BMW, Porsche, Hyundai, và Dodge.
9. Chìa khóa thẻ từ thay cho chìa khóa thông minh (Key Cards Instead of Fobs)
Chúng tôi hiểu ý tưởng: bạn sẽ dùng điện thoại làm chìa khóa chính. Nhưng khi cho bạn bè hay người thân mượn xe, việc bắt họ tải một ứng dụng chỉ để mở cửa là điều nực cười. Bắt họ dùng một chiếc thẻ nhựa như thẻ tín dụng, dễ mất, dễ bị khóa trong xe và phải chạm vật lý vào xe mới hoạt động còn phiền hơn. Hãy bán cho chúng tôi một chiếc chìa khóa thông minh (key fob) mà ai cũng có thể dùng để mở cửa, mở cốp từ xa mà không cần thêm bước nào.
10. Bậc lên xuống “bẫy” ống quyển (Shin-Busting Steps)
Nếu bạn định trang bị bậc lên xuống cho một chiếc SUV hay xe bán tải, hãy làm nó đủ lớn để đặt vừa một bàn chân (như Mercedes-Benz) và đủ thấp để thực sự hữu dụng (như hầu hết các xe bán tải cỡ trung). Nếu không, đừng làm nữa. Nó chỉ trở thành một cái bẫy để bạn va ống quyển vào hoặc làm bẩn ống quần mà thôi.
11. Xin đừng “tái phát minh” tay nắm cửa ngoài (Reinventing Exterior Door Handles)
Chỉ vậy thôi. Đơn giản là đủ. Tay nắm cửa ẩn, tay nắm cửa bật ra… chúng trông thì đẹp nhưng thường không tiện dụng bằng tay nắm truyền thống, đặc biệt trong điều kiện thời tiết xấu.
12. Không có nút dò kênh trực tiếp (No Direct Tune)
Dù là radio vệ tinh với hơn 300 kênh hay một thành phố lớn với hàng chục đài FM/AM, việc phải cuộn qua vô số lựa chọn hoặc đi qua một cây thư mục thể loại chỉ để dò đài là điều khó chịu. Hãy cho chúng tôi một bàn phím số để nhập trực tiếp tần số hoặc số kênh chúng tôi muốn.
13. Xe điện không có chế độ lái một bàn đạp (No One-Pedal EV Driving)
Chúng tôi đã nghe lập luận từ Porsche rằng việc cho xe trôi tự do (coasting) hiệu quả hơn là lái một bàn đạp (one-pedal driving). Nhưng chúng tôi xin khẳng định: rất nhiều người sẵn sàng hy sinh vài km phạm vi hoạt động để đổi lấy phong cách lái mà họ ưa thích. Hãy biến nó thành một tùy chọn có thể bật/tắt và để người lái quyết định, như chiến lược của Polestar. Porsche, Audi, Toyota, Lexus, Subaru và nhiều hãng khác cần phải học hỏi.
14. Giao diện không có màn hình chính (No Home Screen)
Một số nhà sản xuất—đặc biệt là Toyota và Lexus, nhưng cả Rivian nữa—đã chọn loại bỏ màn hình chính (home screen) khỏi hệ thống thông tin giải trí của họ, có lẽ là để đơn giản hóa. Nhưng trong trường hợp này, một chút phức tạp lại tốt hơn. Tối thiểu, phải có một màn hình chính nơi bạn có thể dễ dàng tìm thấy tất cả các tính năng chính thay vì phải mò mẫm trong các menu vô tận. Lý tưởng nhất là một màn hình chính có thể tùy chỉnh, cho phép ghim nhiều tính năng cùng lúc.
15. Sạc không dây nóng như “lò vi sóng” (Hot Wireless Phone Chargers)
Sạc không dây sinh nhiệt, và điện thoại sẽ ngừng sạc khi quá nóng. Chạy Apple CarPlay hoặc Android Auto trong khi phát nhạc và dẫn đường cũng sinh nhiệt. Đặt tất cả những thứ đó vào một cái khe nhỏ hẹp sẽ tạo ra một cái “lò nướng”. Kết quả là điện thoại của bạn còn ít pin hơn lúc bắt đầu. Giải pháp rất đơn giản, và một số hãng đã làm: thổi khí lạnh vào điện thoại. Xong.
16. Đèn pha siêu sáng nhưng “siêu ngố” (Extremely Bright Yet Dumb Headlights)
Đèn pha LED rất ấn tượng, và việc nhìn rõ hơn vào ban đêm là một điều tốt. Nhưng việc mọi người làm lóa mắt nhau bằng những chùm sáng cường độ cao thì không. Điều đáng thất vọng là chúng ta đã có công nghệ để ngăn chặn điều này, nhưng các quy định lỗi thời (đặc biệt ở Mỹ) lại không cho phép. Người châu Âu đã có đèn pha thích ứng (Adaptive Headlights) từ nhiều năm nay, có khả năng “bẻ cong” chùm sáng để không chiếu vào các phương tiện khác. Đã đến lúc công nghệ này cần được phổ cập toàn cầu.
17. Điều khiển âm lượng bằng cảm ứng (Touch-Sensitive Volume Controls)
Xếp chung với các nút cảm ứng trên vô lăng. Vuốt hoặc chạm vào một dải cảm ứng là một cách ngớ ngẩn để điều chỉnh âm lượng trên một phương tiện đang di chuyển. Hãy trả lại núm vặn âm lượng và ngừng những trò đùa này lại.
18. Hộc chứa đồ không có khe luồn dây USB (No USB Cord Cut-Out)
Nếu bạn định giấu các cổng USB trong một hộc chứa đồ có nắp, được thôi, nhưng phải có cách để dây cáp thoát ra ngoài. Việc đóng sập nắp lên dây sạc là một sự bực bội không đáng có. Chỉ cần tạo một khe nhỏ trên nắp hoặc thành hộc là đủ. Điều này càng trở nên cấp thiết nếu xe của bạn không hỗ trợ Apple CarPlay và Android Auto không dây.
Góc nhìn XecoV
Phải chăng trong cuộc đua “số hóa” mọi thứ, các kỹ sư ô tô đã đôi khi quên mất yếu tố con người – người ngồi sau vô lăng? Công nghệ được sinh ra để phục vụ, để làm cuộc sống dễ dàng và an toàn hơn, chứ không phải để biến những thao tác đơn giản nhất trở thành một bài kiểm tra sự kiên nhẫn.
Một chiếc xe hiện đại không được định nghĩa bởi số lượng màn hình cảm ứng hay các tính năng “trông có vẻ tương lai”. Nó được định nghĩa bởi sự hài hòa giữa công nghệ và trải nghiệm người dùng, nơi mỗi tính năng đều có mục đích rõ ràng và hoạt động một cách trực quan.
Lời khuyên của XecoV dành cho các nhà sản xuất rất đơn giản: Hãy lắng nghe người dùng. Hãy ưu tiên sự an toàn và tính tiện dụng lên trên sự mới lạ chỉ để gây ấn tượng. Bởi vì suy cho cùng, công nghệ là để phục vụ, không phải để “hành hạ”. Và đôi khi, một chiếc núm vặn cơ học đơn giản lại đáng giá hơn vạn màn hình cảm ứng phức tạp.
Discussion about this post