Tại sao họ ‘vứt bỏ’ Radar và LiDAR để đặt cược tất cả vào Camera?
1: Con đường riêng mang tên Tesla
Trong một thế giới mà hầu hết các “lão đại” xe tự hành như Waymo hay Cruise đều đồng thuận rằng LiDAR và bản đồ HD là bộ đôi không thể thiếu để đảm bảo an toàn, có một kẻ đã quyết định đi ngược lại tất cả. Họ gỡ bỏ cảm biến Radar vốn đã rẻ, công khai chế giễu LiDAR là “cái nạng vô dụng và đắt đỏ”, và đặt cược toàn bộ tương lai tự hành của mình vào một thứ duy nhất: sức mạnh của tám chiếc camera.
Kẻ dị biệt đó, không ai khác, chính là Tesla.
Tesla có lẽ là cái tên gây tranh cãi nhất nhưng cũng có sức ảnh hưởng lớn nhất trong cuộc đua này. Họ có một đội quân người hâm mộ cuồng nhiệt và một lượng người chỉ trích cũng đông đảo không kém. Trong bài viết hôm nay, XecoV sẽ không đứng về phe nào. Thay vào đó, chúng ta sẽ cùng nhau mổ xẻ một cách công bằng triết lý độc đáo, công nghệ đột phá và canh bạc tỷ đô mang tên ‘Full Self-Driving’ của họ.
2: Giải mã “Công thức Tesla”
Để hiểu Tesla, chúng ta phải hiểu cách họ tư duy, một cách tư duy khác biệt hoàn toàn so với phần còn lại của ngành công nghiệp.
2.1: Triết lý cốt lõi – “Nếu con người làm được, máy tính cũng làm được”
Nền tảng của chiến lược Tesla đến từ “tư duy nguyên bản” (first principles thinking) của Elon Musk. Luận điểm của họ rất đơn giản nhưng cũng rất táo bạo:
Con người chỉ cần hai mắt (camera sinh học) và một mạng nơ-ron sinh học (bộ não) để có thể lái xe một cách linh hoạt trong mọi điều kiện phức tạp. Vậy, một cỗ máy với 8 camera (nhiều “mắt” hơn, góc nhìn rộng hơn) và một siêu máy tính nơ-ron nhân tạo (bộ não AI) cũng phải làm được điều tương tự, thậm chí tốt hơn.
Từ đó, họ cho rằng LiDAR và Radar chính là “cái nạng”. Việc dựa dẫm vào chúng sẽ ngăn cản AI phát triển khả năng cốt lõi và khó nhất: “hiểu” được thế giới 3D thực sự chỉ từ hình ảnh 2D, giống như cách não người làm.
“Đây là một triết lý cực kỳ tham vọng và cũng đầy rủi ro. XecoV cho rằng, nếu họ đúng, họ sẽ tạo ra một hệ thống tự hành tổng quát, có thể ‘nhìn và hiểu’ để lái xe ở bất kỳ đâu trên thế giới mà không cần lập bản đồ HD chi tiết trước. Nếu họ sai, họ sẽ đối mặt với một bức tường giới hạn về vật lý mà chỉ camera không thể vượt qua trong các điều kiện khắc nghiệt.”
2.2: “Mỏ vàng” Dữ liệu và Vòng lặp Học hỏi
Đây chính là lợi thế cạnh tranh lớn nhất, một “con hào” kinh tế mà không một đối thủ nào có thể sao chép được. Kể từ năm 2016, mọi chiếc xe Tesla bán ra đều được trang bị phần cứng cho tự hành. Tính đến nay, hàng triệu chiếc xe Tesla trên toàn cầu đang hoạt động như một đội quân thu thập dữ liệu khổng lồ, gửi về hàng tỷ dặm đường thực tế mỗi năm.
Họ đã tạo ra một “vòng lặp dữ liệu” (data loop) thiên tài:
- Hệ thống AI trên xe chạy ở “Chế độ Bóng tối” (Shadow Mode), tức là nó luôn tự lái trong nền và so sánh quyết định của mình với quyết định của người lái thật.
- Khi có sự khác biệt (ví dụ: người lái phanh gấp mà AI không phanh), hoặc khi người lái can thiệp vào Autopilot, đoạn dữ liệu video và thao tác đó sẽ được tự động gửi về máy chủ của Tesla.
- Hàng triệu “bài học” nhỏ này sau đó được sử dụng để huấn luyện lại mạng nơ-ron, giúp AI ngày càng “giống người” và xử lý tình huống tốt hơn.
- Phiên bản AI thông minh hơn được cập nhật trở lại cho toàn bộ đội xe qua mạng (Over-the-Air Update – OTA).
Để “tiêu hóa” lượng dữ liệu video khổng lồ này, Tesla đã phải tự xây dựng siêu máy tính của riêng mình mang tên Dojo.
2.3: Autopilot, EAP và FSD Beta – Cuộc chiến tên gọi
Một trong những điểm gây tranh cãi nhất của Tesla là cách họ đặt tên sản phẩm, khiến nhiều người nhầm lẫn. XecoV xin phân biệt rõ ràng (tính đến tháng 8/2025):
- Autopilot cơ bản: Là tính năng tiêu chuẩn trên mọi xe Tesla, bao gồm ga tự động thích ứng và giữ làn đường. Đây là hệ thống hỗ trợ lái Cấp độ 2.
- Enhanced Autopilot (EAP): Là gói nâng cấp, bổ sung các tính năng như tự chuyển làn, tự đỗ xe, Summon (triệu hồi xe). Vẫn là Cấp độ 2.
- Full Self-Driving (FSD) Beta: Là gói cao cấp nhất, cho phép người dùng tham gia chương trình thử nghiệm công khai các tính năng tự lái trong thành phố. Mặc dù có tên là “Tự lái Hoàn toàn”, nó vẫn yêu cầu tài xế phải luôn chú ý và đặt tay lên vô lăng. Do đó, về mặt pháp lý, nó vẫn chỉ được xếp vào Cấp độ 2. Chính cái tên này đã bị các cơ quan an toàn (như NHTSA) và nhiều chuyên gia chỉ trích là gây hiểu lầm nguy hiểm cho người dùng.
3: Canh bạc “Vision-Only” (Chỉ dùng Camera) – Thiên tài hay liều lĩnh?
Quyết định loại bỏ Radar vào năm 2021 và không bao giờ dùng LiDAR là canh bạc lớn nhất của Tesla.
- Ưu điểm:
- Chi phí thấp: Camera cực kỳ rẻ so với LiDAR, cho phép Tesla trang bị phần cứng cần thiết trên mọi chiếc xe họ bán ra. Điều này tạo ra lợi thế về quy mô đội xe và dữ liệu mà không đối thủ nào có được.
- Khả năng mở rộng: Về lý thuyết, một hệ thống vision-only không phụ thuộc vào việc phải đi lập bản đồ HD siêu chi tiết cho từng thành phố. Nó có thể “học” cách lái ở bất cứ đâu có đường sá.
- Nhược điểm & Rủi ro:
- Giới hạn vật lý: Camera, giống như mắt người, rất nhạy cảm với điều kiện thời tiết xấu (mưa bão, sương mù), ánh sáng yếu và đặc biệt là hiện tượng bị mặt trời chiếu thẳng gây lóa. LiDAR có thể “nhìn” tốt hơn nhiều trong các điều kiện này.
- Thách thức về đo lường: Việc suy luận ra khoảng cách và tốc độ chính xác của vật thể từ hình ảnh 2D là một bài toán tính toán phức tạp và tiềm ẩn sai số, trong khi LiDAR cung cấp dữ liệu 3D trực tiếp.
- An toàn: Đã có nhiều vụ tai nạn gây chú ý liên quan đến Autopilot/FSD, dẫn đến các cuộc điều tra quy mô lớn của Cục An toàn Giao thông Đường cao tốc Quốc gia Mỹ (NHTSA) về hiệu quả và marketing của hệ thống.
4: Tầm nhìn cuối cùng – Không chỉ là một chiếc xe
Để hiểu canh bạc của Tesla, chúng ta phải nhìn vào tầm nhìn cuối cùng của họ.
- Mạng lưới Robotaxi: Elon Musk hình dung về một tương lai nơi hàng triệu chiếc xe Tesla của khách hàng có thể được kích hoạt để tự hoạt động như robotaxi khi chủ nhân đang làm việc hoặc ngủ. Chiếc xe từ một tiêu sản sẽ trở thành một tài sản tạo ra thu nhập thụ động.
- Tesla Bot (Optimus): Tầm nhìn FSD được liên kết trực tiếp với robot hình người. Một hệ thống AI đã học được cách điều hướng và “hiểu” thế giới thực phức tạp thông qua FSD sẽ chính là bộ não cho một thế hệ robot lao động trong tương lai.
“Tầm nhìn của Tesla không chỉ dừng lại ở việc bán xe hơi. XecoV tin rằng họ đang định vị mình là một công ty AI hàng đầu, với FSD là sản phẩm cốt lõi để giải quyết bài toán khó nhất: Trí tuệ nhân tạo trong thế giới thực (Real-World AI).”
5: Kẻ định hình cuộc chơi
Tesla là một kẻ dị biệt đúng nghĩa: một triết lý độc đáo, một lợi thế dữ liệu khổng lồ không ai bì kịp, và một canh bạc công nghệ “tất tay” đầy rủi ro nhưng cũng vô cùng tham vọng.
Dù bạn yêu hay ghét họ, có một điều không thể phủ nhận: Tesla, với Autopilot và FSD, đã thúc đẩy toàn bộ ngành công nghiệp tiến về phía trước. Họ là người tiên phong trong việc đưa các tính năng hỗ trợ lái thông minh đến với thị trường đại chúng và buộc các hãng xe truyền thống phải thay đổi.
Cuối cùng, canh bạc của Tesla không chỉ là về camera so với LiDAR. Đó là một canh bạc về triết lý: liệu một hệ thống có thể ‘tiến hóa’ để trở nên siêu phàm thông qua hàng tỷ dặm dữ liệu từ thế giới thực, hay nó cần phải được ‘sáng tạo’ một cách hoàn hảo trong phòng thí nghiệm với đầy đủ cảm biến ngay từ đầu? Theo XecoV, câu trả lời cho câu hỏi này sẽ không chỉ quyết định tương lai của Tesla, mà còn định hình cả con đường phát triển của trí tuệ nhân tạo trong thập kỷ tới.
Discussion about this post