Trong thế giới công nghệ, có những cuộc đua song mã, tam mã, nhưng cuộc đua phát triển xe tự hành (autonomous vehicle) lại giống một trận “Royal Rumble” hơn – nơi các gã khổng lồ công nghệ, những startup “nhỏ mà có võ”, và các hãng xe trăm năm tuổi cùng lao vào một võ đài trị giá hàng ngàn tỷ đô la. Giấc mơ về một chiếc xe có thể tự đưa ta về nhà sau một ngày làm việc mệt mỏi mà không cần chạm vào vô lăng vẫn còn vài năm nữa mới thành hiện thực trọn vẹn. Tuy nhiên, cuộc chiến ngầm để biến giấc mơ đó thành sự thật đang diễn ra khốc liệt hơn bao giờ hết.
Từ những chiếc taxi không người lái lượn lờ trên phố, những robot giao pizza tí hon, cho đến những đoàn xe tải tự hành “nuốt” trọn những cung đường cao tốc, công nghệ tự lái đang định hình lại hoàn toàn khái niệm về giao thông. Hãy cùng Fields Nguyen điểm mặt những “tay chơi” sừng sỏ nhất đang đặt cược cả gia tài và danh tiếng vào cuộc cách mạng này.
1. Waymo: Gã Khổng Lồ Tiên Phong “Con Nhà Nòi”
- “Gia thế”: Công ty con của Alphabet (công ty mẹ của Google).
- Vũ khí chính: Dữ liệu, dữ liệu và rất nhiều dữ liệu.

Không thể không nhắc đến Waymo khi nói về xe tự hành. Xuất thân từ dự án xe tự lái của Google, Waymo có lợi thế của người đi đầu với hàng chục triệu dặm đã lăn bánh trên đường phố công cộng. Dịch vụ taxi tự lái Waymo One của họ tại Phoenix, Arizona là dịch vụ thương mại đầu tiên trên thế giới vận hành mà không cần tài xế an toàn (safety driver) trên xe. Đây là một cột mốc khổng lồ, biến khoa học viễn tưởng thành dịch vụ đời thực.
Waymo không chỉ dừng lại ở taxi. Họ đang hợp tác với hàng loạt ông lớn như Jaguar Land Rover, Stellantis và Volvo, đồng thời phát triển công nghệ tự lái cho xe tải hạng nặng Class 8 qua dự án Waymo Via.
- Nguồn tham khảo: Waymo Official Blog
2. Cruise: Canh Bạc Tỷ Đô Của “Ông Lớn” General Motors
- “Gia thế”: Được General Motors (GM) mua lại với giá 1 tỷ USD vào năm 2016.
- Vũ khí chính: Sự hậu thuẫn tài chính và năng lực sản xuất của một đế chế ô tô.
Nếu Waymo là “con nhà nòi” công nghệ, thì Cruise là ví dụ điển hình cho sự kết hợp giữa startup linh hoạt và sức mạnh của một tập đoàn xe hơi truyền thống. Dù thuộc sở hữu của GM, Cruise vẫn hoạt động tương đối độc lập, giữ được văn hóa sáng tạo của Thung lũng Silicon.

Cruise đã và đang triển khai dịch vụ robotaxi tại các thành phố phức tạp như San Francisco. Mặc dù gặp phải một số thách thức về quy định và kỹ thuật trong thời gian qua, sự quyết tâm của GM cho thấy họ xem Cruise là tấm vé vàng đến tương lai, và họ sẵn sàng “chơi tất tay”.
- Nguồn tham khảo: TechCrunch – Cruise News
3. Zoox: “Cỗ Xe Ngựa” Tương Lai Dưới Trướng Amazon
- “Gia thế”: Được Amazon thâu tóm trong một thương vụ tỷ đô vào năm 2020.
- Vũ khí chính: Tư duy đột phá về thiết kế và hệ sinh thái logistics khổng lồ của Amazon.

Zoox không cố gắng biến một chiếc xe hơi bình thường thành xe tự lái. Họ tạo ra một phương tiện hoàn toàn mới. Robotaxi của Zoox trông như một “cỗ xe ngựa” thời hiện đại, không có khoang lái, vô lăng hay bàn đạp, với hai hàng ghế đối diện nhau. Nó được thiết kế từ đầu cho mục đích vận chuyển hành khách tự động. Với sự hậu thuẫn của Amazon, không khó để tưởng tượng một tương lai nơi Zoox không chỉ chở người, mà còn là một mắt xích quan trọng trong mạng lưới giao hàng siêu tốc của gã khổng lồ thương mại điện tử này.
- Nguồn tham khảo: About Zoox
4. Nuro: Chuyên Gia Giao Hàng Chặng Cuối
- “Gia thế”: Startup được đầu tư bởi các quỹ lớn và có quan hệ đối tác với Domino’s, FedEx, Uber Eats.
- Vũ khí chính: Tập trung vào thị trường ngách – giao hàng tự động.

Nuro chọn một con đường rất thông minh: bỏ qua sự phức tạp của việc chở người và tập trung hoàn toàn vào việc giao hàng. Phương tiện R2 của họ nhỏ gọn, không có chỗ cho người lái, và được thiết kế chỉ để chứa hàng hóa. Bằng cách giới hạn tốc độ và hoạt động trong các khu vực được quy hoạch, Nuro đang chứng minh rằng công nghệ tự lái có thể an toàn và mang lại hiệu quả kinh tế ngay từ hôm nay, bắt đầu từ việc giao một chiếc pizza nóng hổi hay đơn hàng tạp hóa đến tận cửa nhà bạn.
- Nguồn tham khảo: Nuro Press Releases
5. Aurora: Ông Trùm Vận Tải Đường Dài
- “Gia thế”: Sáng lập bởi các cựu lãnh đạo từ Google, Tesla và Uber.
- Vũ khí chính: Đội ngũ sáng lập “toàn sao” và sự tập trung vào ngành vận tải hàng hóa.

Sau khi mua lại bộ phận xe tự lái của Uber (ATG), Aurora đã chuyển hướng chiến lược, tập trung vào lĩnh vực béo bở nhưng cũng đầy thách thức: xe tải tự hành. Họ tin rằng việc tự động hóa các tuyến đường cao tốc dài, lặp đi lặp lại sẽ mang lại lợi nhuận nhanh hơn so với việc giải quyết bài toán taxi trong đô thị hỗn loạn. Hợp tác với các hãng xe tải hàng đầu như PACCAR và Volvo, Aurora đang đặt mục tiêu trở thành “bộ não” cho ngành logistics đường bộ.
- Nguồn tham khảo: Aurora Innovation News
6. Apple: Bí Ẩn Công Nghệ Lớn Nhất Thế Giới
- “Gia thế”: Apple Inc. – không cần giới thiệu thêm.
- Vũ khí chính: Tiền, một hệ sinh thái khép kín hoàn hảo và sự bí mật tuyệt đối.

“Dự án Titan” của Apple có lẽ là câu chuyện tốn nhiều giấy mực nhất. Tin đồn cứ đến rồi đi, các đối tác tiềm năng từ Hyundai-Kia đến các nhà sản xuất khác liên tục được nhắc tên rồi lại chìm vào im lặng. Dù có lúc tưởng chừng như đã bị hủy bỏ, Apple vẫn đang âm thầm đổ hàng tỷ đô la vào R&D. Với tiềm lực tài chính vô hạn và khả năng tích hợp phần cứng, phần mềm và dịch vụ bậc thầy, nếu Apple thực sự tung ra một chiếc xe, nó có thể sẽ định nghĩa lại toàn bộ ngành công nghiệp. Nhưng cho đến lúc đó, tất cả vẫn là một dấu hỏi lớn.
- Nguồn tham khảo: Bloomberg – Apple Car Updates
7. Ouster: “Đôi Mắt” Của Thế Giới Tự Lái
- “Gia thế”: Công ty công nghệ LiDAR hàng đầu tại San Francisco.
- Vũ khí chính: Cảm biến LiDAR hiệu suất cao với chi phí ngày càng hợp lý.

Không phải tất cả các tay chơi lớn đều chế tạo xe. Một số, như Ouster, tạo ra “đôi mắt” cho chúng. Ouster chuyên về công nghệ LiDAR (Light Detection and Ranging), một loại cảm biến tối quan trọng giúp xe tự lái “nhìn” và tạo ra bản đồ 3D thời gian thực của môi trường xung quanh. Trong khi các công ty khác cạnh tranh để chế tạo chiếc xe hoàn chỉnh, Ouster và các công ty cảm biến khác lại cạnh tranh để trở thành nhà cung cấp công nghệ cốt lõi không thể thiếu cho tất cả mọi người.
- Nguồn tham khảo: Ouster Investor Relations
Góc Nhìn XecoV
Cuộc đua tự lái này không phải là một cuộc chạy nước rút, nó là một cuộc marathon siêu bền, thậm chí có phần giống một trận “demolition derby” (đua xe hủy diệt). Đây là cuộc chơi không dành cho kẻ yếu tim, nơi hàng tỷ đô la được “ném qua cửa sổ” cho R&D mỗi năm.
Điều thú vị là, kẻ chiến thắng cuối cùng có thể không phải là người đầu tiên tung ra một chiếc taxi tự lái hoàn hảo. Kẻ chiến thắng sẽ là người tìm ra được mô hình kinh doanh bền vững, thuyết phục được các nhà quản lý, và quan trọng nhất, chiếm được lòng tin của công chúng.
Waymo có thể có lợi thế về dữ liệu, nhưng Cruise lại có sức mạnh sản xuất của GM. Zoox và Nuro thì khôn ngoan khi chọn những thị trường ngách để đi lên. Aurora đặt cược vào vận tải, còn Apple vẫn là một “ẩn số” có thể làm thay đổi cục diện bất cứ lúc nào.
Từ góc nhìn của Fields Nguyen, tương lai không thuộc về một công ty duy nhất, mà là một hệ sinh thái đa dạng, nơi các chuyên gia về phần mềm, phần cứng, cảm biến và sản xuất ô tô phải hợp tác với nhau. Cuộc chiến giờ đây không chỉ là về công nghệ, mà còn là về những liên minh chiến lược.
Vậy, ai sẽ là người cán đích đầu tiên, hay ai sẽ là người cuối cùng còn đứng vững trên võ đài khốc liệt này? Hãy cùng XecoV News theo dõi nhé, vì hồi sau sẽ còn rất nhiều kịch tính!